Türklerin yazılı tarihi oldukça eski dönemlere uzanmaktadır. Türklerin yazılı tarihleri, Orta Asya’da yaşadıkları dönemlere kadar gitmektedir. Türk topluluklarının sahip olduğu Orhun Abideleri, Türklerin yazılı tarihinde önemli bir yere sahiptir. MS 8. yüzyıla tarihlenen bu abideler, Türk alfabesinin kullanıldığı en eski belgelerden biridir. Göktürk Kağanlığı döneminde yazılan bu abideler, Türklerin tarihlerini kaydeden ilk belgeler arasında yer almaktadır.
Türklerin yazılı tarihine dair bir diğer önemli belge ise Uygur alfabesiyle yazılan eserlerdir. Uygurların İslamiyet’i kabul etmeleriyle birlikte, Arap harfleriyle de birçok eser yazılmıştır. Bu dönemde Türk kültürü ve tarihi, Arap harfleriyle de yazılmaya başlanmıştır. Bu eserler, günümüze kadar ulaşmış ve Türk tarihini anlama konusunda önemli ipuçları vermektedir.
Türklerin yazılı tarihinin en önemli dönemlerinden biri de Osmanlı İmparatorluğu’dur. Osmanlılar döneminde Türkçe, Arap harfleriyle yazılmıştır ve pek çok önemli eser bu dönemde kaleme alınmıştır. Osmanlılar, Türk kültürüne ve tarihine büyük katkılar sağlamış, edebiyat, tarih ve felsefe alanlarında önemli eserler meydana getirmişlerdir. Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılmasıyla birlikte Türklerin yazılı tarihi yeni bir döneme girmiş ve Latin alfabesiyle yazılmaya başlanmıştır. Bu dönemde Türk tarihi ve kültürü, farklı bir alfabede kaleme alınmış ve yeni bir sürece girmiştir.
Ana Tanrı Tapınımı Dönemi (M.Ö. 2000 – M.Ö. 1200)
M.Ö. 2000 ile M.Ö. 1200 yılları arasındaki dönem, tarihte Ana Tanrı Tapınımı Dönemi olarak adlandırılmaktadır. Bu dönemde, çeşitli antik kültürlerde ana tanrıça figürleri ve onlara yapılan ibadetler önemli bir yer tutmaktaydı.
Bu dönemde, kadın ilahileri ve ritüelleri daha fazla ön plana çıkmıştır. Ana tanrıçalara adanmış tapınaklar ve sunaklar bu dönemde yaygın olarak görülmekteydi. Ana tanrıçalar, bereket, doğurganlık ve koruyuculuk gibi özelliklerle ilişkilendirilmişlerdir.
- M.Ö. 2000 – M.Ö. 1200 arasındaki dönemde, Mezopotamya, Mısır, Yunan ve Anadolu gibi medeniyetlerde ana tanrıçalara olan saygı ve tapınma oldukça yaygındı.
- Ana tanrıçalar genellikle bereketin sembolü olarak görülüyor ve tarım, doğa ve doğurganlık ile ilişkilendiriliyordu.
Ana tanrı tapınımı dönemi, antik dönemlerde kadın ilahilerinin ve ritüellerinin önemli olduğu bir zaman dilimini temsil etmektedir. Bu dönemin kültürel ve dini etkileri, sonraki dönemlerde de pek çok medeniyet üzerinde etkili olmuştur.
Asurlar ve Hititler Dönemi (M.Ö. 2000 – M.Ö. 700)
Asurlar ve Hititler dönemi, antik Orta Doğu tarihinde önemli bir dönem olarak kabul edilir. Bu dönemde Asurlar ve Hititler büyük imparatorluklar kurmuşlardır. Asur İmparatorluğu, Mezopotamya’da hüküm sürerken Hitit İmparatorluğu ise Anadolu’da güçlü bir devlet olmuştur.
Asurlar, savaşçı bir millet olarak bilinirken Hititler ise gelişmiş mimari ve sanat eserleriyle tanınmışlardır. Her iki medeniyet de yazıyı geliştirmiş ve önemli tarihi belgeler bırakmıştır.
- Asurlar, başkentlerini çoğunlukla Ninova olarak seçmiştir.
- Hititler, Hattuşaş şehrini başkent olarak kullanmışlardır.
M.Ö. 2000 ile M.Ö. 700 yılları arasında yaşayan Asurlar ve Hititler, birçok savaş ve antlaşmalarla tarih sahnesinde önemli bir rol oynamışlardır. Bu dönemdeki siyasi ve kültürel gelişmeler, Orta Doğu tarihini derinlemesine etkilemiştir.
Frigyalılar ve Lidyalılar Dönemi (M.Ö. 1200 – M.Ö. 546)
Frigyalılar ve Lidyalılar Hakkında: Frigyalılar ve Lidyalılar Asya’da yaşayan iki eski Anadolu halkıdır. Frigya, Anadolu’da M.Ö. 1200’lü yıllardan itibaren varlığını sürdüren bir krallıktı. Lidya ise batı Anadolu’da yaşayan ve özellikle ünlü Kral Kroisos döneminde güçlü bir krallık haline gelen bir halktı.
Frigyalılar ve Lidyalılar Tarihi: Frigya, Bronz Çağı’nda yaşamış bir halk olarak bilinirken Lidya ise Demir Çağı ve Arkaik Yunan Dönemi’nde etkili olmuştur. Frigyalılar, Troya Savaşı’na katılan bir halk olarak bilinirken Lidyalılar, madencilik ve ticaret ile tanınmışlardır. Her iki halk da Anadolu’nun tarihinde önemli bir yere sahiptir.
Frigyalılar ve Lidyalılar Kültürü: Frigya ve Lidya, kendi dillerine ve kültürlerine sahip olan bir halktı. Frigyalılar, özellikle mimari ve metal işçiliği konularında öne çıkmışlardır. Lidyalılar ise müzik ve sanat alanında gelişmişlerdir. Her iki halkın da varlıkları, Anadolu’nun tarihine ve kültürel mirasına katkıda bulunmuştur.
- Frigyalılar ve Lidyalılar dönemi, Anadolu’nun antik tarihinde önemli bir yer tutar.
- Frigya ve Lidya krallıkları, birbirinden farklı kültürel özelliklere sahiptir.
- Lidya’nın Kral Kroisos dönemi, halkı için altın çağını işaret eder.
Persler ve Helenistik Dönem (M.Ö. 546 – M.Ö. 133)
Persler ve Helenistik Dönem, antik çağın önemli dönemlerinden biridir. Pers İmparatorluğu, M.Ö. 6. yüzyılda Büyük Kiros tarafından kurulmuştur. Pers İmparatorluğu, Asya, Afrika ve Avrupa’nın geniş bölgelerini içine alan büyük bir imparatorluktur.
Aynı dönemde, Helenistik Dönem ise Büyük İskender’in imparatorluğunun çöküşünden sonraki dönemi kapsar. Helenistik Dönem, M.Ö. 4. yüzyılda başlamış ve M.Ö. 1. yüzyıla kadar sürmüştür. Bu dönem, Yunan kültürünün ve felsefesinin birçok farklı medeniyete ve bölgeye yayılmasına tanık olmuştur.
Persler ve Helenistik Dönem arasındaki ilişki, Pers İmparatorluğu’nun Yunan şehir-devletleriyle olan savaşları ve İskender’in Persleri fethetmesiyle şekillenmiştir. Bu dönemde sanat, mimari, felsefe ve edebiyat alanlarında birçok önemli eser ortaya çıkmıştır.
- Pers İmparatorluğu’nun kuruluşu
- Helenistik Dönem’in başlangıcı
- Yunan kültürünün yayılması
- İskender’in Persleri fethi
Persler ve Helenistik Dönem, antik çağın en ilginç ve etkileyici dönemlerindendir. Bu dönemdeki olaylar ve kültürel etkileşimler, tarihin akışını büyük ölçüde etkilemiştir.
Roma İmparatorluğu Dönemi (M.S 133 – M.S 395)
Roma İmparatorluğu Dönemi, antik Roma tarihinde önemli bir dönemdir. Bu dönem, M.S 133 yılında İmparator Hadrianus’un tahta çıkmasıyla başlar ve M.S 395 yılında Roma İmparatorluğu’nun Batı ve Doğu bölgeleri arasında resmi olarak bölünmesiyle son bulur. Bu dönem, birçok tarihi olay, savaş ve siyasi değişikliklerle doludur.
Roma İmparatorluğu Dönemi boyunca, birçok önemli imparator tahta çıkmıştır. Trajanus, Hadrianus, Marcus Aurelius gibi imparatorlar, imparatorluğun genişlemesine ve kültürel gelişimine önemli katkılarda bulunmuşlardır. Bununla birlikte, askeri zaferler, savaşlar ve iç çatışmalar da bu dönemin önemli konuları arasındadır.
- İmparatorluğun genişlemesi
- Gladyatör oyunları ve sirk gösterileri
- Hristiyan karşıtlığı ve zulmü
- Roma hukuku ve yasaları
Roma İmparatorluğu Dönemi, antik çağ tarihçileri ve araştırmacılar için hala büyük ilgi konusudur. Bu dönemdeki politik, ekonomik ve kültürel değişimler, günümüz dünyasını anlamak için önemli ipuçları sunmaktadır.
Bu konu Türklerin yazılı tarihi ne zaman başlar? hakkındaydı, daha fazla bilgiye ulaşmak için Yazılı Tarih Ne Zaman Başlar? sayfasını ziyaret edebilirsiniz.